نویسنده: دکتر رحمت الله فتاحی
مشخصات نشر: تهران: کتابدار، 1397، 92 صفحه.
محتوای این کتاب می‌تواند برای بسیاری از افراد و حوزه‌های علمی از جمله متخصصان علم اطلاعات و دانش‌شناسی، علوم رایانه، علوم شناختی، آمار و ریاضی، انفورماتیک پزشکی، مدیریت، اقتصاد، علاقمندان به بحث‌های نظری و کاربردی دربارۀ داده، اطلاعات، دانش و نیز فعالیت‌ها و فرایندهای ذهنی سودمند باشد.
مفهوم و چیستی فلسفۀ داده، مرور و مقایسۀ تعریف‌های گوناگون، مدل‌های دسته‌بندی، تعریف نظریه از دیدگاه‌های گوناگون، چارچوب‌های نظریه‌پردازی،پیشنهاد چند نظریۀ علمی و فلسفی دربارۀ داده از مباحث اصلی کتاباطلاعات و دانش (Introduction to Data Theories) است.
مهم‌ترین اصل در تعریف داده‌ها این است که وجود مستقلی ندارند: هستی داده‌ها وابسته به هستی انسان است. بدین معنا که نشانه‌ها به طور بالقوه در محیط تعاملی و در فرایند زندگی موجودات وجود دارند و پیوسته در ذهن انسان‌ها در حال کسب، تولید، دریافت، پردازش، تبادل، مصرف و تأثیرگذاری هستند.تا زمانی که زندگی و پویایی در جهان هستی وجود دارد، داده‌ها نیز توسط موجودات زنده کسب، تولید، مبادله و پردازش می‌شوند. از این دیدگاه، داده‌ها به لحاظ سرشت و همچنین از نظر حجم و اهمیت، بی‌بدیل هستند. همین ویژگی، نه تنها نشان دهندۀ ویژگی شگفت‌انگیز (پویایی و پیچیدگی) آن، بلکه بیانگر تأثیر غیرقابل تصور داده بر زندگی (کارکردهای فردی، اجتماعی، و ساختاری) نیز هست.
فهرست مطالب کتاب:
پیشگفتار
درآمد
دفتر نخست: درآمدی به موضوع داده‌ها
ارزش داده‌ها در جهان هستی و چرخه زندگی
دفتر دوم: نگاهی به چیستی و چرایی داده‌ها
مفهوم داده
مروری بر تعریف داده: اشتراک‌ها و ابهام‌ها
داده در ارتباط با اطلاعات و دانش
اکوسیستم داده‌ها
الگوهایی برای دسته‌بندی داده
کلان‌داده‌ها یا داده‌های بزرگ
ارزش و اهمّیت کلان‌داده
ویژگی‌های کلان‌داده
فلسفه داده‌ها
الف. داده در مقایسه با اطلاعات
ب. داده‌ها مساوی با اطلاعات
دفتر سوم: ویژگی‌ها و قابلیت‌های داده
دفتر چهارم: نظریه‌هایی برای داده‌ها
نظریه چیست و چه الزاماتی دارد؟
به سوی نظریه‌هایی درباره داده‌ها
دفتر پنجم: سخن پایانی
منابع
