شبکه کتابخانه‌های دانشگاهی ایران
مریم ترکمن
دانشجوی کارشناسی علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شیراز
زهرا شاه نظرنژادخالصی
عضو هیئت مدیره و مسئول روابط عمومی انجمن کتابداری و اطلاع رسانی ایران- شاخه منطقه جنوب کشور
پس از برگزاری همایش ملّی کتابخانه های مرکزی دانشگاه های سراسر کشور در آبان ۱۴۰۰، لزوم ارتباط پایدار بین کتابخانه های دانشگاهی و اتمام مسير نيمه تمام تا دستيابي به اهداف مطرح شده، بیش از پیش خود را نشان داد.پاسخ به این نیاز، اعضای کمیته اجرایی این همایش را برآن داشت تا به عنوان متولیّان گردهمايي و هم انديشي، همچنان در این مسیر خود ساخته گام بردارند و شبکه‌ی ارتباطی پایدار را پایه‌گذاری و راهبری نمایند. بدین منظور طرح «شبکه ارتباط پایدار کتابخانه های دانشگاهی» در پایان همایش، ارائه و پیشنهاد شد. در ادامه با هماهنگی و برنامه ریزی صورت‌گرفته،اوّلین جلسه مجازی ایجاد شبکه ارتباطي کتابخانه های دانشگاهی ، با سخنرانی استاد بزرگوار جناب آقای دکتر رحمت اله فتاحی تحت عنوان «جهت های تازه فراروی کتابداران: پشتیبانی کتابخانه ها از برنامه راهبردی دانشگاه ها» و با حضور بیش از ۷۰ نفر از مدیران و معاونان کتابخانه های دانشگاهی برگزار و راهکار ها و اهداف گسترش اين ارتباط با شرايط و امكانات موجود مورد بحث و بررسي قرار گرفت.
در ادامه‌ی مسیر، کارگروه هایی با عناوین«آموزش، ابزار های تخصصی، استاندارد ها و راهنما ها، اشتراک تجربیات، انتشارات، گروه های تخصصی، گردهمایی، اخبار و رویداد ها و گروه بحث» تشکیل شدند و براساس فراخوان گروهي، تعداد قابل توجّهي از همكاران علاقمند گروه كتابخانه هاي دانشگاهي به کارگروه ها پیوستند. طيّ جلسات هم انديشي متعدد كميته اجرايي با اعضای کارگروه‌ها،گام هاي نخست اجرايي جهت ترسیم نقشه راه و تهیّه برنامه راهبردی، تبيين و اجراي آن بر عهده راهبران و اعضاي هر كارگروه قرار گرفت تا پس از آماده سازي و تأييد در وبگاه قرار داده شود.
اهداف كلاناين گروه بر اساس چشم انداز ترسيمي کمیته راهبری عبارتند از:
- فراهم‌ساختن بستر مناسب برای ارتباط، گفتگو و همکاری بین کتابخانه‌ها؛
- تسهیل تعامل بین مديران و كتابداران كتابخانه‌ها؛
- مهيّاساختن فرصت‌هایی برای توسعه حرفه‌ای؛
- فراهم‌ساختن فرصت به منظور آموزش و توسعه مهارت‌هاي ضروري براي راهبران و كتابداران كتابخانه‌ها؛
- حمایت از جمع‌آوری، تجزیه و تحلیل و انتشار داده‌ها به منظور توسعه سياستگذاري‌هاي حرفه‌اي در كتابخانه‌ها؛
- ايجاد فرصت برای تقویّت و بهبود کانال‌های ارتباطی و خدماتيكتابخانه‌ها از طريق شبكه و اشتراك‌گذاري؛
- تسهیل خرید مشارکتی منابع و خدمات؛
- تقویّت هماهنگی بین کتابخانه‌ها به منظور افزایش صرفه‌جویی در مقیاس كلان؛
- تقويّت كتابخانه‌ها و کتابداران به منظور ارتقاي سطح كيفي و كمّي خدمات به كاربران؛
- شناسایی، ارزیابی و پاسخ به ابتکارات و تجربيّات خاص؛
- بررسی سالانۀ داده‌ها از طريق نظرسنجی‌های موضوعی و ابزارهای ارزیابی جهت سياستگذاري‌هاي كلان وزارت عتف در حوزه كتابخانه‌هاي دانشگاهي؛
- هم‌انديشي در کسب و استفاده از فنّاوری و منابع اطلاعاتی؛
- شناسایی فرصت‌های مالی برای خدمات و منابع کتابخانه؛
- مستندسازی و ترویج نقش کتابخانه‌ها و کتابداران در تقویّت روش‌هاي آموزشي و پژوهشي دانشگاه‌ها؛
- ترویج کتابخانه‌ها به‌عنوان فضاهای یادگیری فیزیکی و مجازی پویا که در آن دانشجویان و اساتید با جامعه دانشگاه همکاری، یادگیری و تعامل دارند.