معرفی کتاب تصویرگری کتاب های کودکان: تاریخ، تعریف ها و گونه ها
نرجس ورع، دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شیراز
نویسنده زهره قایینی.
ناشر: موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان، ۱۳۹۰، ۵۲۰ صفحه
تصویر در کتاب‌ها و نشریه‌های کودکان همواره از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. نقد و بررسی تصویرگری کتاب های کودکان در سطح جهان به طور کلی با دو رویکرد انجام میشود. شماری از منتقدان به ویژه کارشناسان هنری تصویرهای کتاب های کودکان را تنها از جنبه هنری مورد بررسی قرار می دهند و به پیوند تصویرها با متن که در کنار هم اثری ادبی می آفرینند بی توجهند. اما شماری دیگر که بیشتر از میان کارشناسان ادبیات کودکان هستند، همواره تصویر را در پیوند با متن بررسی می کنند و کتاب های تصویری را گونه ای از ادبیات کودکان می دانند. این اثر با رویکرد به ادبیات کودکان، موضوع تصویرگری کتاب های کودکان را بررسی کرده ونخستین کتاب نظری درباره تصویرگری کتاب های کودکان است. بررسی تحول تاریخی تصویرگری در سطح جهانی و ملی، آگاهی از دیدگاههای نظری جایگاه تصویر، شناخت گونه‌های ادبی کتابهای تصویری و آشنایی با عناصر دیداری در کتابهای کودکان، بنیادی‌ترین اهداف این کتاب است.
این کتاب دارای چهار بخش و سیزده فصل است. بخش نخست آن به تاریخ تصویرگری کتاب کودک در جهان و ایران اختصاص یافته است و مشتمل بر پنج فصل می باشد. تاریخ تصویرگری در دوران کهن، جایگاه تصویر در نخستین کتابهای مصور چاپی کودکان در اروپا پس از اختراع دستگاه چاپ تا دوران شکوفایی کتابهای تصویری در سال‌های پایانی سده نوزدهم در کشورهای اروپایی به ویژه انگلستان،جایگاه تصویر در نخستین کتابهای مصور کودکان پس از ورود دستگاه چاپ به ایران و رایج شدن کتابهای چاپ سنگی کودکان با یک فاصله بیش از دویست ساله با اروپا و تصویرگری در ایران از ۱۳۰۰ تا ۱۳۵۷ از مباحثی است که در این فصول بدان پرداخته شده است.
بخش دوم کتاب دارای چهار فصل است و به تصویرگری در سده بیستم، تصویرگری ایران از ۱۳۵۷ تا به امروز، تاریخ تصویرهای نو بر افسانه‌های کهن، جایزه های جهانی تصویرگری و شناساندن برندگان دو جایزه بین المللی ادبیات کودکان، جایزه هانس کریستین اندرسن و جایزه یادبود آسترید لیندگران از سال ٢٠٠٠ تا ٢٠١٠ اختصاص دارد.
بخش سوم کتاب در سه فصل به دیدگاههای نظری از جمله تعریف‌ها، گونه‌ها و عناصر دیداری در کتابهای مصور به همراه نمونه هایی از بهترین کتابهای مصور از تصویرگران بزرگ جهان و ایران می‌پردازد.
و در نهایت با توجه به اینکه محققان و تصویرگران گستره تصویرگری کتابهای کودکان افزون بر آگاهی از تاریخ و دیدگاههای نظری نیاز دارند مخاطب آثاری که درباره آن‌ها گفت‌و‌گو میشود یا برای آن‌ها اثری را می‌آفرینند، به خوبی بشناساند و از واکنش‌های آن‌ها به تصویر و تاثیری که این آثار بر زندگی آن‌ها می‌گذارد آگاه شوند، در بخش چهارم این کتاب به موضوع مخاطب‌شناسی پرداخته شده است.