معرفی وب سایت The Research Ethics Application Database (TREAD)

یاسمین سعادت،کتابدار کتابخانه بیمارستان شهید فقیهی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز

رعایت استانداردهای اخلاقی در همه‌­ی مراحل تحقیق از طراحی تا اجرا و انتشار نتایج پژوهش‌­های زیست- پزشکی دغدغه­‌ی اصلی همه­‌ی ذینفعان از جمله سیاست‌گذاران، سردبیران نشریات و پژوهشگران است. در این راستا فعالیت­‌های فراوانی در سطح بین‌المللی در جهت افزایش اطمینان از رعایت استانداردهای اخلاق در انتشار آثار پژوهشی صورت گرفته است. در ادامه معرفی دو وب سایت در این زمینه ارائه می شود.

TREAD برنامه ای نوآورانه در جهت کاهش تنش با REC ها (کمیته های اخلاق در پژوهش) می باشد. این برنامه که در گذشته TEAR (The Ethics Application Repository) نام داشت، در دانشگاه اوتاگو مستقر بود و توسط یکی از روئسای سابق کمیته بررسی اخلاق تأسیس شد. وی که شاهد تلاش بسیاری از محققان تازه کار درتدوین و نگارش مقالات بود نظاره گر این نکته بود که توجه به مباحث اساسی اخلاقی، در رده دوم اهمیت قرار گرفته است. هدف TREAD تسهیل در دستیابی به اصول اخلاقی دقیق با ارائه روش هایی است که سایر محققان برای حفاظت از شرکت کنندگان در برابر آسیب های احتمالی بکار برده اند.

برنامه تحقیقاتی TREAD در دسترس کاربرانی قرارمی گیرد که در وب سایت شبکه جهانی بهداشت ثبت نام کرده اند و موافقت خود را برای پیروی از قوانین و مقررات شبکه جهانی بهداشت و همچنین آیین نامه TREAD اعلام می دارند. با استفاده از این وبسایت محققان می توانند با بررسی پروتوکل ها و مقایسه روش های پروژه خود با سایر نمونه های ارائه شده ، بهترین روش را برای پژوهش خود انتخاب نمایند. اطلاع از روش های جدید و خلاقانه مورد استفاده در پژوهش های سایر محققان می تواند برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی و اعضای کمیته اخلاق بسیارارزشمند باشد. مدرسان روش های تحقیقاتی نیز می توانند با کمک این برنامه نمونه ها و مثال های مفیدی در زمینه تئوری ، اصول اخلاقی و روش شناسی به شاگردان خود ارائه دهند.

آیین نامه اجرایی TREAD

آیین نامه اجرایی TREAD شامل تعهد اعضا به حفظ حقوق مالکیت معنوی سایر محققان می باشد و به آنها تنها اجازه مطالعه و درک مطالب را می دهد. مطالب مربوط به برنامه های تحقیقاتی نباید بدون اجازه کتبی از نویسندگان، در اشکال دیگر باز تولید شوند. برای تهیه چنین مجوزی می توان با این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید تماس حاصل نمود. اپلیکیشن های تحقیقاتی توسط قوانین مربوط به مالکیت معنوی جهانی حمایت می شوند.

شرایط اشتراک مطالب:

• اشتراک مطالب تحقیقاتی در این وب سایتاختیاری است و کاربران می توانند حتی بدون ارائه مطلب از سایت استفاده نمایند.
• تنها برنامه های تحقیقاتی که مورد تایید کمیته بررسی اخلاق قرار گیرند می توانند در سایت به اشتراک گذاشته شوند.
• اعضا برای اشتراک منابع باید حق مالکیت یا اجازه اشتراک مطالب را دارا باشند.
• مطلب اشتراکی باید با آدرس الکترونیکی کلیه نویسندگان همراه باشد زیرا TREAD برای اجازه انتشار مطلب تحقیقاتی با همه محققان تماس خواهد گرفت. مطالب بدون نویسنده در TREAD قابل انتشار نمی باشد.
• برای حذف تحقیقات اشتراک کذاشته شده می توان در هر زمان با ارسال ایمیل به آدرس این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت داریدمبنی بر حذف مطلب، اقدام نمود.
• اطلاعات محرمانه باید قبل از اشتراک مطالب در وبسایت، مورد ویرایش قرار بگیرند . به عنوان مثال نام افراد و سازمان هایی که باید با نام مستعار اعلام شوند نباید فاش شود.
• TREADبعد از دریافت مطالب، مناسب بودن تحقیقات را برای اشتراک در سایت مورد ارزیابی قرار می دهد.