نگاهی اجمالی بر دستورالعمل داوری انتشارات امرالد
شیوا رضایی، دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شیراز- گرایش مدیریت اطلاعات و دانش
داوران امرالد در ابتدا ایمیلی دریافت می کنند که از آنها دعوت می کند تا برای یک مجله یا پیشنهاد کتاب داوری کنند. داور می تواند این پیشنهاد را بپذیرد یا رد کند. البته در روند داوری موارد با اهمیتی وجود دارد که قبل از هرگونه اقدام باید آنها را در نظر داشت. در ادامه به هر یک پرداخته می شود.
زمان:
سردبیران مجلات به دنبال داوری دقیق و منحصر به فرد هستند. چنانچه مطمئن نیستید که توانایی داوری در آن سطح از کیفیت مورد نظر مجله را دارید، می توانید همکاران خود را که وقت آزاد بیشتری دارند معرفی کنید. در صورتی که تمایل دارید درزمان فراغت خود، کار داوری را انجام دهید، سردبیر را از این موضوع مطلع کنید.
مقاله مناسب:
در برخی موارد ممکن است سردبیر نسبت به جزئیات دقیق تخصص شما اطلاع کافی نداشته باشد، در اینصورت خود شما در بهترین موقعیت قرار دارید که تشخیص دهید تخصص لازم در آن زمینه را دارید یا خیر. برای کمک به سردبیر که شما را به بهترین مقاله مناسب با تخصص شما مطابقت دهد، بهتر است حسابهای scholarone خود را با استفاده از کلیدواژه های مرتبط و جزئیات سازمانی به روز نگهدارید.
مهلت مقرر:
بازه زمانی تخصیص داده شده برای داوری در هر مجله با مجله ای دیگر متفاوت است. سردبیر شما را از این موضوع مطلع می کند.
تعارض منافع:
هرگونه تعارض منافع ر ا به طور کامل شفاف سازی کنید. این موضوع باعث حذف شما نمی شود بلکه به هیئت تحریره در تصمیم گیری آگاهانه کمک خواهد کرد، به عنوان مثال:
- کار در همان بخش / موسسه به عنوان نویسنده
- داشتن نویسنده همکار در گذشته
- داشتن ارتباطات حرفه ای یا مالی با تحقیق
پاسخ به درخواست داوری:
می توانید درخواست مبنی بر دعوت به داوری که به ایمیل شما ارسال شده است را بپذیرید یا آن را رد کنید.
داوری یک نوشته:
سوالات با جزئیات زیادی از شما پرسیده می شود تا به شما کمک کند که تمام جنبه های نوشته را مد نظر قرار دهید. برای مجلات و مطالعات موردی، فیلدهای موجودر قسمت Review and Score را تکمیل کنید. سوالات با توجه به مجلات متفاوت خواهند بود اما در عین حال بعضی از زمینه های قابل توجه برجسته شده اند.
اخلاقیات:
شما به عنوان یک داور مسئول تشخیص مسائل اخلاقی در نوشته ها نیستید اما با استفاده از دانش و تخصص خود می توانید موارد تقلب و سرقت ادبی را شناسایی کنید. چنانچه به مواردی از این قبیل برخورد کردید لطفا در اسرع وقت موضوع رابه ناشر یا سردبیر اطلاع دهید. در عین حال می توانید با مراجعه به بخش " دستورالعمل اخلاق پژوهش و نشر" در سایت امرالد درباره انواع مشکلاتی که ممکن است با آنها مواجه شوید اطلاعات بیشتری کسب نمایید.
اصالت نوشته:
مقوله هایی که در ارتباط با اصالت نوشته مورد توجه هستند شامل موارد زیر است:
آیا مقاله مطالب جدید و جالبی را بیان می کند؟ آیا چیزی به مجموعه دانش اضافه می کند؟ آیا پرسش پژوهش، پرسش با اهمیتی است؟ چگونه این نوشته با مقالات پراستناد و یا دانلود شده در همین زمینه، مورد مقایسه قرار می گیرد؟ آیا ابزارهایی مانند web of science و یا Scopus می توانند در پاسخ به این سوالات کمک کنند؟ چنانچه این پژوهش در گذشته منتشر شده است، ارجاعات مرتبط را برای سردبیر ارسال کنید.
طرح و قالب:
هر یک از مجلات، دستورالعمل هایی درخصوص شیوه ارائه مقاله دارند که از نویسندگان انتظار می رود به دقت آنها را دنبال کنند. چنانچه نویسندگان آن را نادیده بگیرند، باید این موضوع را در گزارش داوری خود نشان دهید. اگر مقاله اصیل و جالب باشد، سردبیر ممکن است از نویسنده درخواست کند تا قالب بندی را مجددا مطابق با دستورالعمل مورد نظر تنظیم کند و تا زمان تصمیم گیری در مورد پذیرش مقاله، منتظر باشد.
عنوان:
آیا عنوان، محتوای مقاله را به وضوح توصیف کرده و مهم ترین کلیدواژه ها را پوشش می دهد؟ آیا عنوان منطقی است و اهمیت پژوهش را به تصویر می کشاند؟
چکیده ساختاریافته:
آیا تمامی فیلدهای ضروری کامل شده اند؟ آیا چکیده به طور صحیح منعکس کننده محتوای مقاله است؟
مقدمه:
آیا مقدمه، آنچه را که نویسنده در نظر داشته به آن دست یابد توصیف می کند؟ آیا مقدمه به طور واضح سوالات پژوهش را برشمرده است؟ آیا نویسنده برای فراهم آوردن زمینه مورد نظر خلاصه ای از پیشینه پژوهش را ارائه کرده است؟ آیا برخی آثار مهم در پیشینه پژوهش از قلم افتاده است؟
روش شناسی:
آیا نویسنده به طور دقیق شیوه گردآوری داده ها را توضیح داده است؟ آیا طرح، برای پاسخ به پرسش ها مناسب است؟ آیا خطوط اصلی طرح به تصویر کشیده شده است؟ آیا روش ها جدید هستند و با جزئیات توضیح داده شده اند؟ آیا اطلاعات کافی در مورد پایایی نتایج در دسترس است؟ آیا روش نمونه گیری مناسب است؟ آیا ابزارها و تجهیزات به میزان کافی تویف شده اند؟ آیا مقاله مشخص می کند که چه نوع داده ای ثبت شده است؛ آیا نویسنده در توصیف روش های اندازه گیری دقیق بوده است؟
آمار و نتایج:
آمارها باید به دقت بررسی شوند (بروز خطا در این بخش، امری رایج است)
نتایج:
این قسمت، جایی است که نویسنده یافته ها را بیان می کند و بایستی درست و مناسب بودن تجزیه و تحلیل نویسنده در نظر گرفته شود.
آیا نتایج به وضوح نشان داده شده اند؟
بحث و نتیجه گیری:
آیا ادعاها منطقی هستند و نتایج به دست آمده، این ادعا ها را تائید می کند؟ آیا یافته ها با انتظارات نویسنده سازگاری دارد؟ آیا نتیجه گیری به خوبی عناصر مختلف مقاله را به یکدیگر پیوند می دهد؟ آیا مقاله نظریات پیشین را حمایت می کند و یا با آنها در تعارض است؟ آیا نویسنده توضیح داده که چگونه این پژوهش به بدنه دانشی چیزی افزوده و در آن سهمی دارد؟
تصاویر و جداول:
در قسمتهایی که تصاویر و جدول وجود دارد محتویات را چک کنید و در صورت امکان پیشنهاداتی برای بهبود آنها ارائه دهید:
آیا اعداد و جداول اطلاعاتی به خواننده ارائه می کنند؟ آیا این تصاویر و جداول، بخش مهمی از کار هستند؟ آیا اعداد، داده ها را به درستی توصیف می کنند؟ آیا در ارائه آنها، یکپارچگی لازم لحاظ شده است؟ ( به طور مثال استفاده از قالب یکسان در کل مقاله)
زبان:
آیا استفاده ضعیف از زبان انگلیسی باعث شده است که فهمیدن استدلال نویسنده دچار اخلال شود؟ اگر چنین است، ویرایش متن به عهده شما نیست. در گزارش داوری خود، به این مشکل اشاره کنید. در این صورت، سردبیر ممکن است که نویسنده را به خدمات ویرایش ارجاع دهد. یکی از شرکت هایی که خدمات ویرایش را به امرالد ارائه می کند، شرکت Editage است.
کارکردهای پژوهش:
آیا این پژوهش، شکاف بین تئوری و عمل را پر می کند؟ چگونه می توان تحقیق را به کار برد؟
در عمل تاثیر اقتصادی و تجاری آن چیست؟
تاثیر آن در آموزش چیست؟
آیا بر سیاست های عمومی جامعه تاثیرگذار است؟
این تحقیق آیا به بدنه دانشی می افزاید؟
آیا بر نگرشهای عمومی جامعه و یا بر کیفیت زندگی تاثر گذار است؟
آیا این کارکردها با یافته ها و نتیجه گیری های این پژوهش، سازگاری دارد؟
کیفیت ارتباط:
آیا مقاله به خوبی مطالب را با توجه به زبان فنی رشته و دانش مورد انتظار خوانندگان مجله بیان می کند؟ آیا به واضح بودن شیوه بیان وخوانایی مطالب مانند ساختار جمله، استفاده از اصطلاحات و کلمات اختصاری و ... به خوبی توجه شده است؟
ارائه پیشنهادات:
داوران در نهایت یک پیشنهاد کلی به سردبیر یا ناشر، ارائه می دهند. متداول ترین پیشنهادات عبارتند از:
- مقاله را بپذیرید
- مقاله نیاز به اصلاحات جزئی دارد
- مقاله نیاز به اصلاحات اساسی دارد
- مقاله را نپذیرید
تجدید نظر:
تجدید نظر و بازنگری مقاله شامل تجدیدنظر جزئی و تجدید نظرکلی است.
تجدیدنظر جزئی:
تجدیدنظر جزئی از مجله ای به مجله ای دیگر متفاوت است. در عین حال، گاهی تجدید نظر جزئی توسط نویسنده و با ایجاد تغییرات کوچک انجام می گیرد . تجدید نظر جزئی زمان بر نیست و ممکن است شامل مواردی باشد که در راهنمای نویسندگان به آن اشاره شده است مثل کاهش جزئی در تعداد کلمات، تغییر قالب بندی مانند برچسب گذاری جداول و اشکال، ارائه نمونه های بیشتر از پیشینه پژوهش و یا توضیحات مختصر درباره یافته های پژوهش.
تجدیدنظر کلی:
در این زمان، نیاز به تغییرات قابل توجهی در مقاله است که زمان بر است و ممکن است هفته ها یا ماهها به طول بینجامد. بعضا این تجدیدنظرها شامل اصلاح نواقص در روش شناسی یا گردآوری داده های بیشتر و یا تجزیه وتحلیل یافته ها باشدو یا شامل حتی اصلاح پرسش پژوهش به شیوه ا ی که نشان دهد این مقاله دانشی اصیل را به بدنه دانشی حوزه ارائه می دهد باشد.
منبع:
