زهرا شاه نظرنژادخالصی/کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی (مدیریت اطلاعات)
نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران یکی از بزرگترین رویدادهای فرهنگی در ایران است که در میانه اردیبهشت هر سال برگزار میشود.
نخستین دوره نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران در سال ۱۳۶۶ در نمایشگاه بینالمللی تهران (در انتهای بزرگراه چمران) برپا شد و تا سال ۱۳۸۵ برگزاری آن در همین مکان ادامه یافت. امّا از سال ۱۳۸۶ نمایشگاه کتاب در مصلای امام خمینی (ره) تهران در محله عباسآباد برگزار گردید و در سال ۱۳۹۵ (بیست و نهمین دوره) محل برگزاری به مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب در جنوب شهر تهران تغییر یافت. سیامین دوره نمایشگاه کتاب در سال ۱۳۹۶ در نمایشگاه شهر آفتاب برگزار شد اما در سال ۱۳۹۷ نمایشگاه کتاب دومرتبه به مصلای امام خمینی تغییر مکان یافت .
در سیودومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران که از 4 اردیبهشت تا 14 اردیبهشت 1398 در مصلای بزرگ امام خمینی (ره) برگزار شد، چین بهعنوان مهمان ویژه حضور داشت.
طبق نظرسنجی که اخیرا منتشر گردیده و بر مبنای روش پیمایش توسط گروه افکارسنجي دفتر طرحهای ملی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات صورت گرفته نتایج ذیل از سی و دومین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران حاصل گردیده است:
مهمترین یافته های نظرسنجی از بازدیدکنندگان سی و دومین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران
1- 55.9 درصد پاسخگويان از مترو براي حضور در محل نمايشگاه کتاب استفاده کردند.
2- 58.2 درصد پاسخگويان معتقدند مصلي تهران، مکان مناسبتري براي برگزاري نمايشگاه کتاب است.
3- 86.1 درصد پاسخگويان از امکان دسترسي راحت به محل برگزاري نمايشگاه کتاب رضايت داشتند.
4- 54.2 درصد بازديدکنندگان از سهولت دسترسي به غرفهها رضايت داشتند.
5- 44.6 درصد بازديدکنندگان از علائم داخل نمايشگاه براي راهنمايي به سمت غرفه هاي ناشرين رضايت داشتند. از سوي ديگر 32.2 درصد پاسخگويان ميزان رضايت خود از علائم راهنمايي داخل نمايشگاه را کم و خيلي کم اعلام کردند.
6- 83.7 درصد پاسخگويان از بخش ناشران عمومي نمايشگاه کتاب تهران بازديد کردند. 75.3 درصد اين دسته از پاسخگويان رضايت خود را در سطح زياد و خيلي زياد اعلام کردند.
7- 36.3 درصد از پاسخگويان از بخش ناشران کودک و نوجوان بازديد کردندکه 76.9 درصد آنان از اين بخش راضي بودند.
8- 34.2 درصد افراد پاسخگو از بخش ناشران دانشگاهي نمايشگاه کتاب بازديد کردند. از بين پاسخگوياني که از بخش ناشران دانشگاهي نمايشگاه کتاب بازديد کردند، 65.4 درصد از اين بخش رضايت زياد داشتند.
9- 23 درصد پاسخگويان از بخش ناشران آموزشي و کمک درسي ديدن کردند که 79.2 درصد آنان رضايت خود از اين قسمت نمايشگاه را در سطح زياد و خيلي زياد ارزيابي کردند.
10- 27.8 درصد پاسخگويان از بخش ناشران بينالملل و خارجي در نمايشگاه کتاب بازديد کردند که از بين آنان 58.7 درصد از اين بخش راضي بودند.
11- تنها 3.3 درصد افراد پاسخگو به قسمت هاي جنبي و فرهنگي نمايشگاه کتاب رفتند که 56.8 درصد آنان از فعاليت هاي اين بخش راضي بودند.
12- 68.2 درصد پاسخگويان از تعداد ناشران شرکت کننده در نمايشگاه کتاب رضايت داشتند.
13- 64 درصد بازديدکنندگان نمايشگاه کتاب ميزان رضايت خود از حضور ناشران شناخته شده و معتبر داخلي را در حد زياد و خيلي زياد ارزيابي کردند.
14- 62.2 درصد بازديدکنندگان از کيفيت کتاب هاي حاضر در نمايشگاه کتاب راضي بودند.
15- 44.1 درصد از پاسخگويان نسبت به تخفيفهاي در نظر گرفته شده از سوي ناشران رضايت نداشتند.
16- 37.1 درصد پاسخگويان از قيمت کتب عرضه شده در نمايشگاه رضايت داشتند اين در حالي است که 41.2 درصد آنان قيمت کتاب را بالاتر از حد انتظار خود اعلام کردند.
17- 77.1 درصد پاسخگويان از تنوع کتابهاي موجود در نمايشگاه کتاب راضي بودند.
18- 41.2 درصد پاسخگويان از اطلاع رساني درباره دسترسي به کتاب يا غرفه مدنظرشان رضايت داشتند. از سوي ديگر با اختلاف اندکي نسبت به اين دسته از افراد پاسخگو 37.1 درصد آنان ميزان رضايت خود در اين زمينه را در سطح کم و خيلي کم ارزيابي کردند.
19- بيشترين بخش مورد بازديد در سي و دومين دوره نمايشگاه کتاب، ناشران عمومي بوده و بخش ناشران بينالملل و خارجي نيز نسبت به ساير بخشهاي نمايشگاه کتاب کمتر مورد استقبال قرار گرفته است.
20- 30.6 درصد افراد پاسخگو از بن کتاب استفاده کردند که از اين ميان، 41 درصد پاسخگويان، حدود يک پنجم خريد خود را از طريق بن کتاب انجام دادند.
21- از ميان پاسخگوياني که از بن کتاب استفاده کردند، 81.9 درصد آنان داراي بن دانشجويي و طلاب بودند. بن هاي سازمانها و نهادها (7.2 درصد) و اهل قلم (3.6 درصد) نيز از ديگر موارد داراي بيشترين فراواني در بين اين دسته از افراد بود.
22- 85/6 درصد افراد پاسخگو از شعار امسال نمايشگاه کتاب مطلع نبودند و تنها 14.3 درصد افراد پاسخگو از شعار امسال اطلاع داشتند. از ميان پاسخگوياني که از شعار امسال نمايشگاه اطلاع داشتند، 42/7 درصد آن را زياد و خيلي زياد موثر دانستند.41.3 درصد اين دسته از پاسخگويان نيز اثربخش بودن شعار امسال را کم و خيلي کم ارزيابي کردند.
23- مهمترين نقطه قوت نمايشگاه از ديدگاه بازديدکنندگان، دسترسي آسان به محل برگزاري نمايشگاه کتاب است. بعد از آن تنوع کتابها عرضه شده در نمايشگاه، مکان برگزاري و تنوع و تعدد ناشرين حاضر در مطرح شدند.
24- افزايش امکانات رفاهي از ديدگاه بازديدکنندگان، مهمترين پيشنهاد مطرح شده از سوي پاسخگويان است. همچنين بهبود اطلاع رساني، تغيير محل برگزاري و برگزاري نمايشگاه در شهر آفتاب در رده هاي بعدي پيشنهادات بازديدکنندگان قرار دارد.